Erdogan oo diiday xubinimada NATO ee Finland iyo Sweden

ANKARA - Madaxweynaha Turkiga Recep Tayyip Erdogan ayaa sheegay in aysan suurtagal ahayn in Ankara ay taageerto Sweden iyo Finland inay ku biiraan xulafada militariga ee transatlantic ka dib duulaankii Ruushka ee Ukraine, taasoo muujineysa inay caqabad ku noqon karto qorshaha labada dal ee ku biirista ururka.

Isagoo suxufiyiinta kula hadlayay Istanbul Jimcihii, Erdogan ayaa sheegay in Turkiga, oo horey uga mid ahaa NATO, aysan "aragti wanaagsan" ka lahayn dhaqdhaqaaqyada wadamada Scandinavian-ka ee ay ku doonayaan xubinnimada, isagoo ku eedeeyay inay yihiin "guryaha martigelinta ururada argagixisada".

“Xitaa waa xubno ka tirsan baarlamaanka dalalka qaarkood. Suurtagal ma ahan in aan annagu garab naceyno,” ayuu yiri, isagoo aan bixin wax tafaasiil dheeri ah.

Turkiga ayaa si isdaba joog ah u dhaleeceeyay Sweden iyo wadamada kale ee galbeedka Yurub sida ay ula dhaqmayaan ururada ay u aragto "argagixiso" ee Ankara, oo ay ku jiraan xisbiga shaqaalaha Kurdistan (PKK) iyo unugyada ilaalinta dadka Kurdida ee Suuriya (YPG), iyo sidoo kale kuwa raacsan. Fethullah Gulen oo ah caalim fadhigiisu yahay Maraykanka.

Ankara ayaa sheegtay in Gulenists ay fuliyeen isku day afgambi sanadkii 2016. Gulen iyo taageerayaashiisa ayaa beeniyay eedeynta.

Mucaaradka Turkiga ayaa dhibaato u keeni kara Sweden iyo Finland marka la eego dhammaan 30ka xulafada NATO waa inay si wada jir ah u ansixiyaan waddan cusub oo ka mid noqonaya xulafada uu hoggaamiyo Mareykanka.

Erdogan wuxuu sheegay inay khalad ahayd in NATO aqbasho Giriiga, oo Ankara ay isku khilaafsan yihiin arrimo badan, 1952-kii wuxuuna ku booriyay "khalad la mid ah" in hadda la sameeyo. Turkiga ayaa sidoo kale ku biiray NATO 1952.

Hadaladiisa ayaa yimid ka dib markii madaxweynaha Finland iyo ra'iisul wasaaraha Khamiista ay sheegeen in waddanku uu dalbanayo inuu ku biiro isbahaysiga "dib u dhac la'aan" - faallooyin soo jiiday carada Moscow oo arkay Kremlin-ka oo ku hanjabay inuu ka aargoosan doono, oo ay ku jiraan tallaabooyin "militari-farsamo" oo aan la cayimin.

Finland, oo xuduud dhererkeedu dhan yahay 1,300 kiiloomitir (810-mile) la wadaagto Ruushka, ayaa la filayaa inay si rasmi ah u shaaciso go'aankeeda maalinta Axadda ah ka dib shir ay isugu yimaaddeen madaxda sare ee siyaasadda dalkaas. Iswiidhan ayaa la filayaa inay ku daydaan.

Isagoo ka jawaabaya jimcihii dambe ee hadalka Erdogan, Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Finland Pekka Haavisto wuxuu ku booriyay dulqaadka wuxuuna ku baaqay hab-tilaabo tallaabo ah oo looga jawaabayo iska caabinta Turkiga. Ma jirin wax jawaab ah oo ka soo baxay Sweden.

Xoghayaha guud ee NATO Jens Stoltenberg ayaa sheegay in labada dal si degdeg ah loogu soo dhaweyn doono ururka haddii ay sii wadaan xubinnimada.

GAROWE ONLINE