Howlgalka AMISOM oo magaca laga badalayo

Go’aankaan ayaa ka soo baxay wadahadalada xasaasi ah oo dhexmaray dhinacyada uu taliska khuseeyo.

MUQDISHO, Soomaaliya – Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya iyo Midowga Afrika ayaa Arbacada maanta ah isku raacay in la badalo magaca howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya AMISOM loona guuro Howlgalka KMG ah midowga Afrika ee Soomaaliya (ATMIS [AU Transitional Mission to Somalia].

Isbadal oo u baahan in uu taageero ka helo golaha amaanka ee Qaramada Midoobay ayaa ku soo aadaya labo bilood oo kaliya ka hor inta uusan dhicin waqtiga ciidamada midowga Afrika ee ku sugan Geeska Afrika.

Go’aankaan ayaa ka soo baxay wadahadalada diirada lagu saarayay waajibaadka, dhamaadka istaraatiijiga ah ee howlgalka midowga Afrika ee Soomaaliya oo u dhexeeyay Dowladda Faderaalka ah, golaha nabada iyo amaanka midowga Afrika, wadamada ciidamadu ka joogaan Soomaaliya, xubno ka socday midowga Yusub iyo saaxiibada Soomaaliya oo maanta lagu soo gabagabeeyay magaalada Muqisho ee caasimadda

Kulankaan ayaa sidoo kale bada socday wadahadalada diirada lagu saarayay waajibaadka AMISOM, qorshaha dowladda Faderaalka iyo dhamaadka howlgalka oo dhawaan ka dhacay magaaadda Adis ababa ee Caasimada dalka Itoobiya.

Shirka Dowladda Faderaalka ah waxaa ku matalayay saraakiil uu hor kacayo wasiirka difaaca Cabdulqaadir Maxamed Nuur iyo agaasimaha guud ee wasaarada oo uu wehliyo wasiirka cadaaladda oo dhawaan laga qaaday xilka wasiirka difaaca xukumadda xilgaarsiinta ah.

Xasan Siciid Samatar, agaasimaha guud ee wasaaradda Difaaca xukumadda Xilgaarsiinta ah oo warbaahinta la hadlay markii kulanku soo dhamaaday ayaa sheegay in ay gaareen heshiis waqtiyay soo tartiib ah looga gudbayo.

ATMIS waxay sii hayn doontaa guulihii la gaaray ilaa 2007 laakiin waxay taageeri doontaa ujeedooyinka iyo mudnaanta Qorshaha Kala-guurka ee Soomaaliya.

ATMIS waxay la shaqayn doontaa XDS oo wadajir ah, hawlgallada la beegsanayo ee lagu dhimayo iyo "kooxaha kale ee hubaysan." ATMIS wuxuu ka koobnaan doonaa militariga, booliiska, iyo qaybaha rayidka, dukumeentiga ayaa shaaca ka qaaday.

Intaa waxaa dheer, dukumeentiyada la xusay, ATMIS waxaa hogaamin doona wakiil gaar ah oo uu u magacaabi doono guddoomiyaha AU Moussa Faki.

Taliyaha cusub ee ciidamada ATMIS-ka ayaa ka iman doona dalka ugu badan ee wax ku biiriya [hadda waa meerto]. Ciidamada hadda jooga, bilayska wax ku darsanaya wadamada si ay u sameeyaan aasaaska ATMIS oo ay suurtogal tahay in la ballaariyo.

Ciidamada dalalka ku deeqay waa in ay ku heshiiyaan in ciidamadooda ay hoos yimaadaan taliska guud ee howlgalinta.

Habkan, AU ayaa lagu wadaa inay ku taageerto dawladda federaalka inay buuxiso shuruudaha looga baahan yahay qaadista cunaqabataynta hubka.

Xuduudaha waaxaha ATMIS in la waafajiyo xuduudaha waaxyaha Ciidanka Qaranka Soomaaliyeed iyadoo diiradda la saarayo ujeedooyinka hawlgalka.

Dowladda Soomaaliya ayaa waqti cusub u qabatay ciidamada XDS si ay u sugaan amniga gudaha iyo la wareegida mas’uuliyadda amniga laga bilaabo ATMIS ilaa Disember 31, 2023, sida ku cad dukumentiyada.

Wareejintu waxay ahaan doontaa mid tartiib tartiib ah, shuruudo ku salaysan, kuna xiran horumar la taaban karo oo ay samaysay dawladdu jiilkii awoodda si ay ula wareegto FOBs.

Ka wareejinta AMISOM ee ATMIS ayaa lagu wadaa in ay qaadato 9-ka bilood ee ugu horreeya; oo ay ku xigto fulinta hawlgallada go'aaminta wadajirka ah ee 9 bilood oo kale, iyo 9 bilood oo saddexaad oo hawlgallo go'aan ah oo isku mar ah oo ka dhan ah Al-Shabaab; iyo ugu dambeyntii ka bixida ATMIS gudaha 7-dii bilood ee ugu dambeysay howlgalkii 33-ka bilood.

March 2022 waxa ay ku beegantahay 15 sano kadib markii AMISOM ay bilaawday howlgalkeeda Soomaaliya. Haddii howlgalkan cusub ee 33-ka bilood ah uu dhammaado, AMISOM/ATMIS waxay Soomaaliya joogi doontaa ilaa 18 sano, dukumeentigu wuxuu soo jeedinayaa. "Natiijadu aad bay u liidataa waxayna iila muuqataa in ay ahayd layli magac-beddel ah.

Waxa laga soo dhex-saaray shirar farsamo oo mustaqbalka ah,” ayay tidhi Samira Gaid, oo ah falanqeeye sare oo dhinaca ammaanka ah oo arrimaha Geeska Afrika ka tirsan.

GAROWE ONLINE