Xasan Sheekh oo la kulmay wafdi ka socda dal Soomaalida laga soo tarxiilayo

Muqdisho — Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa magaalada Muqdisho kula kulmay wafdi sare oo ka socda dalka Sweden, si ay uga wada hadlaan xoojinta xiriirka laba geesoodka ah ee u dhexeeya labada dal, iyadoo diiradda la saaray iskaashiga dhaqaale, ganacsiga iyo taageerada hay’adaha dowladda, sida ay sheegeen mas’uuliyiinta.

Wafdiga Sweden ayaa waxaa hoggaaminayay Wasiirka Iskaashiga Horumarinta Caalamiga ah iyo Ganacsiga Dibadda, Benjamin Dousa, waxaana ay kulan albaabadu u xiran yihiin kula qaateen madaxweynaha Qasriga Madaxtooyada, sida lagu sheegay war-saxaafadeed ka soo baxay Madaxtooyada Soomaaliya.

“ Madaxweynaha Jamhuuriyadda iyo wasiirka ayaa ka wada hadlay xiriirka labo geesoodka ah ee Soomaaliya iyo Sweden iyo sidii loo sii xoojin lahaa, gaar ahaan dhinacyada dhaqaalaha, ganacsiga iyo tayeynta awoodda hay’adaha dowladda,” ayaa lagu yiri bayaanka.

Mas’uuliyiinta Sweden ayaa madaxweynaha u sheegay in Stockholm ay diyaar u tahay inay door ballaaran ka qaadato taageerada nabadda iyo xasilloonida Soomaaliya, oo ay ku jirto gacan ka geysan dib-u-dhiska hay’adaha dowladda kadib tobanaan sano oo colaad ah. Wasiir Dousa iyo wafdigiisa ayaa sidoo kale xaqiijiyay taageerada joogtada ah ee Sweden ay siiso dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed.

Booqashada ayaa imaanaysa xilli dood xooggan ay ka taagan tahay siyaasadda Sweden ee masaafurinta muwaadiniinta Soomaaliyeed ee codsiyadooda magangelyo la diiday. Horaantii toddobaadkan, Wasiirka Socdaalka Sweden, Johan Forssell, ayaa sheegay in dalkiisu sii wadi doono fulinta masaafurinta, iyadoo la raacayo heshiisyada dib-u-celinta ee u dhexeeya Sweden iyo Soomaaliya, inkastoo ay jiraan dhaliilo siyaasadeed oo ka jira Stockholm.

Xogta booliiska ee ay soo xigteen mas’uuliyiinta Sweden ayaa muujisay in Soomaaliya ay aqbashay 25 qof oo dib loo celiyay ilaa bisha November, oo ay ku jiraan 14 qof oo lagu masaafuriyay xukunno dembiyeed. Tirada muwaadiniinta Soomaaliyeed ee si khasab ah looga soo celiyo Sweden ayaa korortay sannadihii u dambeeyay, iyadoo ka kacday lix kiis sanadkii 2021, una gudubtay 29 kiis sanadkii 2023.

Masaafurinta ayaa dhalisay muran gudaha Sweden ah, halkaas oo xisbiyada mucaaradka iyo warbaahinta baaritaannada sameysa ay su’aal geliyeen in dhaqaalaha horumarinta loo adeegsaday fududeynta dib-u-celinta. Mas’uuliyiinta Sweden ayaa arrintaas beeniyay, iyagoo sheegay in taageerada lagu maamulo hay’ado caalami ah sida Hay’adda Caalamiga ah ee Socdaalka (IOM).

Mas’uuliyiinta Soomaaliya ayaa iyaguna diiday jiritaanka heshiisyo qarsoodi ah ama shuruudo ku xiran. Bayaan ay soo saartay Xafiiska Ra’iisul Wasaaraha 9-kii Oktoobar ayaa lagu sheegay in wararka xiriirinaya kaalmada horumarinta iyo masaafurinta ay yihiin “been abuur, marin-habaabinta iyo kuwo aan sal lahayn,” iyadoo la adkeeyay in iskaashiga Sweden uu ku dhisan yahay daah-furnaan, lana maro waddooyin diblomaasiyadeed oo rasmi ah iyo hay’ado caalami ah, oo ay ku jiraan Bangiga Adduunka iyo hay’adaha Qaramada Midoobay.

Sweden ayaa weli ah saaxiib muddo dheer la shaqeynayay Soomaaliya, iyadoo bixisa gargaar horumarineed isla markaana taageerta dadaallada nabad-dhisidda, maamul-wanaagga iyo amniga. Bishii Oktoobar, Wasiirka Difaaca Sweden ayaa booqday Muqdisho, halkaas oo looga wada hadlay ballaarinta iskaashiga la dagaallanka argagixisada, tababaridda iyo dhisidda awoodda ciidammada ammaanka Soomaaliya, taas oo muujinaysa ballaadhka iskaashiga labada dal ee ka baxsan arrimaha socdaalka.

GAROWE ONLINE