Wadahadalladii Dowladaha Federaalka iyo Jubaland Oo Fashilmay

Saacado kaddib booqashadii ugu horreysay ee Madaxweynaha Soomaaliya uu ku tagay magaalada Kismayo mudo sanado ah kadib, waxaa soo baxaya warar sheegaya in wadahadalladii labada heer ee dowladda ay burbureen, inkastoo markii hore laga muujiyay rajo wanaagsan kulankii taariikhiga ahaa.

Ilo wareedyo badan ayaa xaqiijinaya in wadahadallada, oo bilaabmay Axaddii, ay weli socdaan balse ay “muran ka taagan yahay.” Wareegga hore ee wadahadallada oo dhacay habeenkii xalay ayaa ku dhamaaday iyada oo aan horumar la gaarin.

Taliyaha Sirdoonka Kenya, Noordin Haji, iyo Agaasimihii hore ee Hay’adda Sirdoonka Qaranka Soomaaliya (NISA), Sanbaloolshe, ayaa ka shaqeynaya fududeynta wadahadallada iyo dejinta khilaafaadka dhinacyada.

Wareeg kale oo cusub ayaa maanta aroortii bilaabmay, hase yeeshee, sida uu sheegay falanqeeye amni oo magaciisa lagu sheegay Rashid Cabdi, waxaa la aqoonsaday arrimo waaweyn oo muran ka taagan; laba qodob oo xasaasi ah ayaa u muuqda inay sabab u noqdeen kala fogaanshaha dhinacyada.

Warar ayaa sheegaya in Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh aanu doonayn inuu aqoonsado Axmed Islaan Maxamed (Madobe) sida hoggaamiye sharci ah oo loo doortay. Madaxweynaha ayaa doonaya in Madobe uu shuruud la’aan ku soo laabto Golaha Wadatashiga Qaran (NCC).

Madobe, oo aaminsan in dalka aan looga gudbin doorasho toos ah, ayaa khilaaf ka dhex abuuray Xasan Sheekh, kaasoo bilaabay wax ka beddelka dastuurka ee suurtogeliyey doorashooyin guud oo qof walba codkiisa dhiiban karo.

Kuma eka Jubaland oo keliya; Xasan Sheekh wuxuu sidoo kale khilaaf kala dhaxeeyaa maamulada Puntland iyo Somaliland oo ku saabsan qaabka doorashada iyo aqoonsiga, isagoo sidoo kale abuuray maamul cusub, kaasoo ku yaal deegaannada muranka ka taagan ee Sool iyo Sanaag.

Toddobaadkii hore, Puntland iyo Somaliland ayaa ku kulmay magaalada Nairobi ee Kenya, halkaasoo ay ku saxiixdeen heshiis taariikhi ah oo dhigaya waddo horumar wadajir ah. 

Xasan Sheekh ayaa isu arka xeeldheere siyaasadeed, balse xaalada Sool iyo Sanaag iyo khilaafka Puntland iyo Somaliland ayaa u muuqda inuu burburiyey saldhigga daciifka ah ee Muqdisho ku tiirsan yahay, sida uu ku dooday falanqeeyaha Rashid Cabdi.

Dowladda ayaa ciidamo u dirtay Jubaland, taasoo keentay isku dhacyo ay ku dhinteen tobanaan qof. Khilaafkan ayaa sababay in Kenya go’aansato inay dhexdhexaadiso, hase yeeshee xaalada cakiran ayaa halis u ah nabadda gobolka, waxayna suuragal tahay inay kor u qaaddo dagaalyahanada Al-Shabaab ee ku sugan Jubbooyinka Hoose iyo Dhexe.

GAROWE ONLINE